کد مطلب:21044 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

فرق حفظ شخصيت و تكبر چيست؟ و در حفظ شخصيت و شأن خود در برخورد با ديگران چه كنيم كه به تكبير گرفتار نشويم؟

در پاسخ به سؤال شما ابتدا بايست مفهوم تكبر را بررسي كنيم. كه عبارتست از يك حالت نفساني در انسان كه باعث خود بزرگ بيني نسبت به ديگران مي شود. به اين صورت كه هرگاه تصور كرد خودش داراي كمال و فضيلتي است و لكن ديگران از اين فضيلت و كمال خيالي او بهره اي ندارند. يك احساس بزرگي نسبت به ديگران به او دست مي دهد كه به آن كبر مي گويند و جايگاه اين احساس قلب است و لكن آثاري هم در پي دارد كه در بدن انسان نمودار مي شود كه به اين آثار پديده آمده در افعال و كردار انسان تكبّر مي گويند.

اما آثار تكبّر كه در خيلي مواقع از آن به حفظ شخصيت(و يا اينكه شأن من نيست كه با فلاني راه بروم و يا امور ديگر از قبيل : جلوتر ازديگران وارد مجلس مي شود چون سوادش بيشتر است يا زيباتر است يا پولدارتر است و يا ...) كه تمام اين امور همان گمانهاي خيالي است كه او دارد. و يا اينكه براي خودش حريمي قرار مي دهد كه در راه رفتن و نگاه كردن و جواب سؤال با مردم كبر مي ورزد.فقط بخاطر يك تصور اشتباه كه مثلاً من دانشجويم يا پزشكم يا مهندسم يا ... و در شأن من نيست كه با اين افراد كه از حيث علمي يا جايگاه اجتماعي يا مالي از من پايين تر بخواهم متواضعانه برخورد كنم بلكه بواسطه اين جايگاه هم بايستي با آنها راه نروم، اگر دعوتم كردند منزلشان نمي روم چون از من پايين ترند و يا ... اسم مي بريم مخلوط شده و براي اينكه بخواهيم از اين رذيلة اخلاقي خلاص شويم بايستي :

اولاً : تفكر در گذشته كنيم كه چه بوده ايم؛ از آب گنديده اي تا طفل شيرخواري كه اگر لحظه اي مادر ازما دور ميشد ممكن بود هزاران آسيب ببنيم و حال كه جوان و كامل شديم و داري زيبايي، عقل شعور و جايگاه و منزلت اجتماعي شديم ـ كه همه از طرف خداوند امانتي است براي ما ـ حداكثر استفاده را از اين امكانات براي رسيدن به او بكنيم ولكن اين موهبتهاي الهي را صرف لذات و بزرگي كردن به ديگران مي نماييم. ثانياً : نظر كنيم در سيرة معصومين كه چگونه با مردم مي زيستند رسول خدا( كراهت داشت كه اصحاب براي احترام او به پاخيزند. وقتي وارد مجلس مي شد پايين مي نشست، بر الاغ بي پالان سوار مي شد، و با بندگان خدا در جايگاه پست طعام مي خورد، به اهل خانه اش كمك مي كرد، با دست مباركش گوسفندان را مي دوشيد جامه و كفش خود را مي دوخت. و ...

ثالثاً : اينكه بر خلاف ميل نفس خود كه بهترين راه كار براي مبارزه با شيطان و نفس است عمل كني. از اينجا آغاز كن كه هر عملي كه مطابق با سيرة متواضعان و بر خلاف ميل نفست است انجام ده اگر يك مدت به اين كار گرچه اوايل مشكل است اقدام كني بعد از مدتي نتايج مطلوب آن را خواهي ديد و در اين مسير از توسل و توكل به خداي متعال و ائمه طاهرين فراموش نكني.